معرفي پليمر پلي لاتيس
شرايط طبيعي ايران به گونه‌اي است كه قسمت اعظم آن در زمره مناطق خشك و فراخشك قرارگرفته است. علاوه برآن بخش‌هاي وسيعي ازسطح كشورهايي ازجمله عراق، عربستان،كويت، كشورهاي حاشيه خليج فارس درجنوب و غرب و كشورهاي پاكستان، تركمنستان در شرق و شمال شرق كشور نيز داراي شرايط خشك و بياباني هستند كه مي‌تواند به كانون‌هاي بحراني تشكيل طوفان‌هاي شن و گرد و غبار تبديل شوندكه اثرات آن‌ها به كشور ايران نيز منتقل مي‌شود.
استفاده از مالچ نفتی به منظور تثبیت ماسه‌های بادی از دیر باز در ایران مورد استفاده قرار گرفته است. پلی‌لاتیس، پليمري در مقياس نانويي با پايه طبيعي است كه با برخورداري از يك شبكه كراسلينكي، امكان چسبانيدن ذرات جامد خاك به يكديگر را فراهم آورده و از حركت ماسه و خاك در مقابل بادهايي با سرعت بيش از ۱۰۰ كيلومتربر ساعت جلوگيري نمايد. از این‌رو، از این پلیمر می‌توان در تثبيت شن‌هاي روان استفاده کرد.
پليمر پلی‌لاتیس از جمله پليمرهايي است كه طي سال‌هاي اخير و پس از آزمون‌هاي فراوان به وسيله شرکت کارآفريني و فن آوري ايران (کفا)، مركز پژوهش، توسعه همكاري و صنايع نوين وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان پژوهشهاي علمي و صنعتي كشور مورد تاييد قرار گرفته است.
مطالعات بررسي و كارايي پليمر پلی‌لاتیس در مورد تثبيت ماسه‌هاي روان و امكان كاشت گياه پس از طي مراحل تحقيقاتي و آزمايشگاهي و ثبت اختراع آن، در سال ۱۳۸۶ به وسيله شركت بهكاو پويا در منطقه ابوزيد آباد كاشان و متعاقبا در سال‌هاي بعدي در مناطق ديگري از جمله در مناطق دشت عباس و شهرستان ميناب مورد استفاده و تحقيق قرار گرفته است. علاوه برآن كارايي اين محصول در تثبيت سطوح سدهاي باطله و دپوهاي معدني واحد‌هاي صنعتي سنگ آهن گل‌گهر سيرجان، فولاد خوزستان و آلمينيوم المهدي بكار برده شده است. دوره مانده‌گاري اين پليمر بسته به شرايط عمومي منطقه، ميزان پاشش و اهداف برنامه‌ريزي شده ۱۲ تا ۱۸ ماه مي‌باشد، به طوري كه با سپري شدن دو دوره زمستان، فرصت كافي جهت رشد و ريشه دواني گياه جهت تثبيت ماسه در منطقه را ايجاد می‌کند. همچنين افزايش دوره ماندگاري اين محصول با فراهم نمودن تجهيزات مناسب در زمينه امكان پاشش به صورت مخلوط و يا تركيبي از پاشش مايع بر روي سطح و مخلوط بصورت دوغآب امكان‌پذير است.
قابليت های پلی لاتيس
این پلیمر دارای قابلیت‌های زیر است:
- تثبيت ماسه‌هاي روان و گرد و غبار در عمليات بيابان‌زدايي همراه با كاشت گياه
- جلوگيري از حركت ماسه‌هاي روان در حاشيه راه‌ها، فرودگاه‌ها، راه‌آهن شهرها و روستاي در معرض تهديد
- ايجاد موانع طبيعي (ديوار حايل بوسيله ماسه محل و پليمر)
- توليد گندله حاصل از ماسه در محل و پراكنش آن در سطح منطقه
- استفاده در ساخت مجسمه‌هاي شني و مرمت ديوارهاي گلي قديمي
- تثبيت سطوح سدهاي باطله معادن و جلوگيري از بادبردگي مواد معدني در دپوهاي كنسانتره جهت جلوگيري از آلودگي محيط زيست
- تثبيت خاكسترهاي ناشي از سوختن جنگل‌ها و مراتع جهت حاصل‌خيزي خاك‌هاي آن منطقه
- افزايش جذب آب در اطراف بوته‌هاي كاشته شده در بيابان
- تثبيت مواد تبخيري ناشي از خشك شدن بستر درياچه‌ها (درياچه اروميه)
- كنترل گرد و غبار ناشي از اجراي طرح‌هاي عمراني، استخراج، حمل و نقل، دپوسازي و جابجايي فله مواد معدني
مقايسه كارايی پلی‌لاتیس با مالچ نفتی
بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه اين پليمر مزيت‌هايي از جمله زيست‌سازگاري با محيط‌زيست، امكان پاشش در تمام شرايط آب و هوايي، دسترسي در تمام سال و بدون محدويت، عدم نياز به تجهيزات گرمكن، بي‌ضرر براي مجريان و كارگران در زمان پاشش، تخريب‌پذير و قابل بازگشت به طبيعت، ارزان در قيمت تمام شده، عدم آلودگي تجهيزات ومحيط، عدم آلودگي سطوح بوته‌ها و قلمه‌ها و رشد بهتر آن‌ها، قابل استفاده در محیط‌های بسته، آبدوست، غیر قابل اشتعال، بدون آلودگی برای آب‌های زیرزمینی، نفوذپذير در مقابل آب باران و در نتيجه هدايت آب به لابه‌هاي پاييني، جلوگیري از افزايش درجه حرات لايه‌هاي پاييني خاك و … را دارد.
كاربرد پلی لاتيس در تثبيت گرد و خاك محيط كار
به منظور كاهش خطرات ناشي از گرد و غبار در محيط كار امكان استفاده از پلي‌لاتيس و پاشش آن به صورت مه‌پاش جهت چسبانيدن ذرات گرد و غبار و رسوب آن‌ها بر سطح زمين ميسر است. استفاده از پلي‌لاتيس به جاي آب در اين فرآيند كمك مي‌كند كه علاوه بر ته نشست ذرات گرد و خاك، اين ذرات به يكديگر بچسبند و پس از ته نشست و خشك شدن، دو باره به صورت گرد و غبار به محيط بر نگشته و همچنين امكان جمع‌آوري رسوبات ته نشين شده به راحتي امكان‌پذير گردد.
در حال حاضر شركت بهكاو پویا به دليل برخورداري از دانش فني و انحصاري آن، مجوزهاي لازم جهت توليد صتعتي آن ر اكسب نموده و محدوديتي در توليد آن ندارد.
منبع خبر:
