GTD، پروژه ای که پس از ده سال مبارزه با بیابان زایی در اردن به ثمر نشست!

پروژه Greening the Desert (GTD) در حدود ده سال پیش (۲۰۰۹) با خرید زمین آغاز شد و به آرامی گسترش داده شد تا جایی که به رشد نمایی رسید. این پروژه ابتدا با یک مخزن بزرگ آب آغاز بکار کرد که آب مورد نیاز حمام/سرویس دستشویی را در پایین دست تامین می‌کرد. بستر نیزارها که به فراوانی در چشم‌اندازها دیده می‌شوند، قادرند که با استفاده از نیروی جاذبه برای درختان زیادی در سراسر پایین دست آب ارسال کنند و همچنین برای تصفیه بیولوژیکی در محل نیز مورد استفاده قرار گیرند.

در این پروژه، جنگل مملو از غذا با دیوارهای سنگی و حاوی سرزمین های گود و مرطوب برای لانه‌ی خرگوش‌ها و مرغ‌های موجود در مناظر در نظر گرفته شده بود که این حیوانات کودهای موجود در سیستم را تامین می‌کردند به گونه ای که هر ۵ هفته یک متر مکعب کمپوست تولید می‌شد. کمپوست حاصل، به باغ اصلی کشت محصولات (باغ مخصوص سبزیکاری که بایستی در سایه قرار گیرد) فرستاده شده و کود مازاد به درختان جنگلی و گلخانه‌ها می‌رود. رواناب حاصل از گلخانه‌ها به باغ‌های سبزیکاری می‌رود. ساختمان محل اقامت دارای یک دفتر، یک کلاس درس و هشت اتاق خواب بود. این ساختمان دو طبقه بلند با آجر خاکی و نی کاه ساخته شده است. سقف دارای باغی زیبا است که از بسترهای حصیری ساخته شده است.

این پروژه از سال ۲۰۰۸ آغاز شد و انجمن برای کار بر روی این پروژه در سال ۲۰۱۱ تشکیل شد. اردن کشوری گرم و خشک است، بنابراین از سیستم‌های نگهداری از آب بهره گرفته شده است. در عین حال، محققان به جای اتکا به مواد شیمیایی، از فرآیندهای طبیعی برای صرفه جویی در هزینه ها استفاده نمودند. اگرچه به نظر می‌رسد که مواد شیمیایی کمبودهای خاک را جبران می‌کنند، اما در نهایت خاک را از بین برده و باروری آنرا نابود می‌کنند.

مدیر فعلی مزرعه، Hayel Abu Yahia، در سال ۲۰۱۳ دوره توسعه اکوسیستم‌های کشاورزی پایدار و خودکفا (PDC: Permaculture Design Certificate ) را با موسسه Geoff گذراند و از آن زمان تاکنون مشغول ساختن این بسترهای حصیری و آموزش تکنیک‌های ارگانیک و آلی است. در این پروژه همچنین با مدارس محلی نیز همکاری شده است و این امر در ایجاد باغ در خانه دانش آموزان بسیار مؤثر بوده است. کارکنان این پروژه با ۲۰ خانواده و ۵ مدرسه همکاری می‌کنند و به آنها کمک می‌کنند تا سیستم‌هایی مشابه را در مزارع ایجاد کنند. جوامع اطراف نیز برخی از این راهکارها را پذیرفته‌اند.

Mayson Aledwan، مدیر مدرسه متوسطه دخترانه Al Kafreen، می‌گوید زمین مدرسه او برای کشاورزی نامناسب بود. آنها چندین بار سعی کردند که گیاه پرورش دهند اما به سرعت شکست خورده بودند. پس از همکاری با پروژه GTD، عوامل مدرسه آموختند که کشاورزی امکان‌پذیر است و همه دانش آموزان می‌توانند در آن مشارکت کنند. این انجمن تالاب‌هایی ایجاد کرد و به دانش آموزان آموخت که چگونه می‌توان آنها را ترویج داد. سپس به دانش آموزان کار با درختان مرکبات آموزش داده شد. بسترهای حصیری، سیستم پساب‌های خانگی حاصل از آشپزخانه‌ها و کمپوست‌های آلی حاصل از زباله‌ها همه و همه جز تکنیک‌هایی بودند که به بومیان آموزش داده می‌شدند تا بتوانند منابع را به درستی مدیریت کنند.

Sh. Hassan Elsetohy ابراز خرسندی می کند که جامعه مسلمانان استرالیا (Muslim Aid Australia ) بیش از پنج سال است که از پروژه GTD حمایت می‌کند. در این مدت، این پروژه بسیار گسترش یافته و نتایج آن سبب وفور مواد غذایی در بیابان شده است.  MAA یک موسسه خیریه اخلاقی و معتمد است که متمرکز بر پروژه‌های توسعه پایدار هوشمند است.

Naima Ahmed یک خانم خانه‌دار و معلم PDC است که باغ او تأثیر بسیار زیادی بر بیابان داشته است. او به جای تکیه بر مراکز خرید، می‌تواند به باغچه خود رفته تا آنچه را که نیاز دارد انتخاب و آنچه را که خود کشت کرده است را مصرف کند. یکی از مشکلاتی کهNaima  و بسیاری از دیگر باغداران با آن روبرو هستند محدودیت فضا است و از آنجایی که تکنیک‌های توسعه اکوسیستم‌های کشاورزی پایدار و خودکفا می‌توانند باغ‌ها را در فضاهای کوچک گرد آوردند، اکنون تعداد بیشتری از افراد جامعه این سیستم و به ویژه بسترهای حصیری را پذیرفته‌اند.

Yaman Amro که فارغ التحصیل رشته توسعه اکوسیستم‌های کشاورزی پایدار و خودکفا است، خاطر نشان می‌کند که این سایت کاملاً متفاوت است زیرا توسط افراد محلی و خانواده‌های اطراف نگهداری می‌شود. این تکنولوژی در حال گسترش به مدارس، خانواده‌های دیگر و باغ‌های عمومی است، تا مردم بتوانند در مورد توسعه اکوسیستم‌های کشاورزی پایدار و خودکفا و تاب‌آوری غذا (شامل تولید محصولات خودشان و تامین مایحتاجشان از زمین) آموزش ببینند. در این پروژه مشارکت کنندگان بسیاری وجود دارند که موسسه MAA یکی از مهمترین آنهاست.

اکنون پروژه GTD در حال گسترش از مدارس، روستاها و شهرها بوده و امیدوار است که در در سراسر اردن و دیگر مناطق تکرار شود.

Jackie Scott، فارغ التحصیل PDC، از این پروژه چنان هیجان زده بود که آن را در برنامه‌های خود گنجانده است. فرزندان جوان، باغ‌های مخصوص خود را دارند، تغذیه و رژیم غذایی خانواده‌های خود را بهبود بخشیده و به فروش محصول می‌پردازند. در مدت ده روز،Jackie  دوره PDC را به اتمام رسانده و از فردی که چیزی در مورد کشت غذای خود نمی دانست به فردی تبدیل شد که دارای باغی است که غذای روزانه‌اش از آن تامین می‌شود. تصویری از تغییرات بیابان از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ در شکل ۱ قابل مشاهده است.

تهیه، ترجمه و ویرایش تصاویر: شبنم تقی پور، دانشجوی دکتری عمران-محیط زیست، دانشگاه صنعتی شریف

منبع خبر:

https://www.permaculturenews.org/

تصاویر بر گرفته شده از سایت:

https://www.permaculturenews.org/2018/09/26/celebrating-10-years-at-the-greening-the-desert-project-jordan/

ویدئو برگرفته شده از سایت:

https://www.youtube.com/watch?v=yI9wMtTvWps