نویسندگان: پریسا رَوَن، حسام احمدی بیرگانی، آرمین سروشیان
مجله فیزیک زمین و فضا -۱۳۹۸
چکیده
خشک شدن سطح وسیعی از دریاچه ارومیه و تشکیل مناطق مستعد به فرآیندهای فرسایش بادی و رخدادهای گرد و غبار میتواند باعث گسیل ذرات معلقی شود که بر شیمی جو و ترکیبات آب باران این حوضه آبریز تأثیرگذار باشند. جهت پایش آلودگی هوا و بررسی تغییرات کمی و کیفیّ آب باران از نظر عناصر با منشأ دریاچه ای، ۶ نمونه آب باران از مهرماه ۱۳۹۶ تا مهرماه ۱۳۹۷ از رخدادهای همزمان بهصورت رسوب تر از ۱۳ ایستگاه اطراف دریاچه ارومیه شامل ایستگاه های ارومیه، بردهسور و گلمانخانه در غرب دریاچه، باری، چوپان لوی سلماس و خوی در شمال دریاچه، آق گنبد، ایلخچی و تبریز در شرق دریاچه، آغداش، میاندوآب و کشاورز در جنوب و جزیره اشک در مرکز دریاچه ارومیه در جهت ها و فاصله های مختلف از حوضه آبریز دریاچه ارومیه جمع آوری شد. نتایج آماری حاصل از تجزیه واریانس دادههای بهدست آمده اختلاف معناداری را بین ۱۳ ایستگاه از نظر غلظت عناصر با منشأ دریایی شامل سدیم (Na)، منیزیم (Mg)، کلسیم (Ca) و پتاسیم (K) نشان داد؛ بهگونه ای که ارتباط بین عناصر سدیم، منیزیم و کلسیم نشاندهنده منشأ انتشار یکسان این عناصر بوده است. با توجه به نتایج بهدست آمده بیشترین پراکنش عناصر مورد مطالعه در محدوده حوضه آبریز دریاچه ارومیه در اولین حلقه شعاعی (حداقل فاصله از بستر دریاچه ارومیه) و بیشتر در جهت های جغرافیایی غرب و شمال دریاچه ارومیه مشاهده شد.